Kategoriler
Aylara göre bebek gelişimi: 0 - 6 Ay
 |
1. aydan 6. aya kadar her sağlıklı normal bebeğin sergilemesi gereken gelişim süreci... |
Yeni doğan bebek, ev halkı ve özellikle anne için yeni bir yaşamdır. Bebeklerin ilk günlerde genel olarak uyumak, emmek, kaka ve çiş yapmak dışında fazla bir eylemleri yoktur. Sadece yeni tanıştığı bu dünyayı keşfetmeye başlayarak, onun için çok yeni olan yaşamayı öğrenmeye çalışır. Dünyayı ilk önce gözleriyle, sonra elleriyle, sonra bacaklarıyla kaşfetmeye başlar.
İlk günlerde sadece varlığıyla hayatınızda olduğunu düşündüğünüz bebeğiniz, ailenize katılmasıyla birlikte aslında siz anne babaları fazlasıyla etkiler. Doğduğu andan itibaren çaresiz olan bebeğiniz sizin ilginize, bilginize ve sevginize muhtaçtır.
Size bağımlı ve muhtaç olan, her şeyiyle kendine özgü özellikleri ve davranışlar olan bebeğinizin beslenme, uyuma, ağlama alışkanlıkları da kendine özgüdür. Dış görünüş itibariyle komşu, arkadaş ve çevrenizdekilerin bebeklerinden çok farklı olacağından gelişim süreçleri de farklılık gösterecektir.
Doğumdan 2 yaşına kadar olan süreçte sağlıklı bebekler neleri yapabilir, neleri yapamaz, neleri anlar, nelere tepki verir biliyor musunuz? 1. aydan 24. aya kadar her sağlıklı normal bebeğin sergilemesi gereken gelişim süreçlerini birlikte öğrenelim.
1. AY
NELER YAPABİLİR?
● Ağzını açıp, meme başını arar, emme ve yutma hareketleri yapar.
● Ellerini yumruk yapıp ağzına götürür.
● Uyanık olduğunda sizin yüzünüze bakar ve sesinizi dinler.
● Oynarken ayakları ve ellerine dayanıp itebilir.
● Sırt üstünden, yana dönmeye çalışır.
● Parmağınızı emmeye çalışır.
● Aç, huzursuz ve sıkıntılı olduğunda ağlayarak ilişki kurmaya çalışır.
● Günün büyük çoğunluğunda uyur, 2-3 saatte bir uyanıp beslenmeye çalışır.
● Oturur durumda başını, ara sıra dik tutabilir.
● Yüzükoyun yatırılınca başını titreterek kaldırabilir.
● Avcuna konan parmağı sıkı sıkı tutar.
● Çıngırak ve zil sesine ilgi duyar, tepki verir.
● Bakışlarını yanına gelen kişi üstünde tutar.
DEĞİŞİKLİKLER
● Göz kasları geliştikçe göz hareketlerini daha kontrollü yapmaya başlar. Göz kasları hala tam olarak gelişmediği için de zaman zaman göz kaymaları olabilir.
● Kişiliği gelişmeye başlar, bu nedenle bazı bebekler huysuz ve çok gürültülü iken diğer bebekler sakin ve sessiz olabilir.
● Birinci ayın sonuna doğru, sizin konuşmalarınıza, sesinize ve dokunmanıza yanıt olarak gülümsemeye başlar. Bu bebeğinizin sosyalleşmeye başlaması demektir.
● Beslenme saatleri gittikçe daha düzenli olmaya başlar.
OYUNLAR
● Bebeğinizin yüz ifadelerini ve onun çıkardığı sesleri taklit ediniz.
● Bebeğinizin kulağına yumuşak bir ses tonu ile konuşup, müzik dinletebilirsiniz. Basit ninniler, tekerlemeler ve halk türküleri onun için dinlendirici ve sakinleştirici olacaktır.
● Bebeğinizi, başını destekleyerek omzunuzda taşıyabilir, böylece çevreyi görmesini ve kendini eğlendirmesini sağlayabilirsiniz.
● 20-30 cm. mesafeden bebeğinize resimler, basit şekilli parlak renkli veya siyah beyaz şekiller, oyuncaklar gösterebilirsiniz.
● Yatağının kenarlarına ufak, hareketli, parlak hayvan figürleri, ayna, çıngıraklar asabilirsiniz.
● Bebeğinizi kucağınıza alıp öpün ve ona sarılıp uzanın.
● Bebeğinizle konuşun ve onu ismi ile çağırın. Görmekten en çok hoşlandığı şeklin insan yüzü olduğunu unutmayın.
BESLENME
● Mümkünse bebeğinize sadece anne sütü verin. Eğer herhangi bir nedenle anne sütü veremiyorsanız ya da sütünüzün yetmediğini düşünüyorsanız, doktorunuzun önereceği hazır mamaları verebilirsiniz. Bu dönemde mecbur kalmadıkça inek sütü kullanmayınız.
● Bebeğinizin beslenmeye başlamadan rahat ve huzurlu olmasını sağlayınız. Altı kirli ise emzirmeden önce altını değiştiriniz. Bebeğinizin uyanık olduğuna ve beslenmeye hazır olduğuna emin olunuz.
● Emzirdikten sonra mutlaka gazını çıkartınız.
BAKIM
BAKIM
● Bebeğinizin altını sık sık değiştiriniz. Bu dönemde bebeklerin pek çoğu genellikle hemen beslendikten sonra olmak üzere günde 4-6 defa kakasını yapar.
● Bebeğinizin tırnaklarını kesiniz, böylece kendini çizmesine engel olursunuz.
● Arabaya bindiğinizde bebeğinizin mutlaka yaşına uygun bebek koltuğuna bağlı olduğuna emin olunuz.
● Bebeğiniz ağladığı zamanlarda bebeğinizi kucağınıza alarak yumuşak bir sesle onunla konuşun veya mırıldanın.
● Gündüzleri dolaşırken bebeğinizi önünüze astığınız kanguru ile taşıyabilirsiniz. Temasınız ve sıcaklığınız onda güven hissi uyandıracak ve hareketler bebeğin denge duyusunun gelişmesine yardımcı olacaktır.
● Evdeki diğer kardeşlerin sizin denetiminizde bebeğe dokunmalarına, sevmelerine ve onun bakımında size yardımcı olmalarına olanak sağlayınız. Böylece hem gereksiz kıskançlıkların önüne geçilecek hem de kardeşler arasında sağlıklı bir ilişki kurulması mümkün olacaktır.
● Bebeğiniz için güvenebileceğiniz ve iyi ilişki kurabileceğiniz bir doktor seçin. 2 haftalık ve 4 haftalık olduğunda muayenelerini yaptırın. 1. ayında doğumda yapılan Hepatit B aşısının ikincisini yaptırın.
2. AY
NELER YAPABİLİR?
● Annesi dışındaki farklı yüzleri ve sesleri tanıyabilir.
● Gözleriyle hareketlerinizi izler. Üç boyutlu objeleri ve parlak renkleri seyretmekten hoşlanır.
● Ellerini açmaya başlar.
● Düz ve sert zemine bastırıldığında ayaklarıyla zemini iter. (Bu bir reflekstir. Gücü göstermez. Sert zemine basınca bacak gerilir.)
● Eline aldığı her şeyi ağzına götürüp emer. Emerek sakinleşir.
● Eline aldığı oyuncağı düşürmeden 1-2 saniye tutabilir.
● Uyku pozisyonu için tercihi oluşmaya başlar. Genellikle gece bir-iki kez uyanarak beslenir. Bazen 8 saat uyuyabilir. Bazı bebekler ise hala 2-3 saatte bir kalkabilir.
DEĞİŞİKLİKLER
● Duygularını ifade edebilmeye başlar. Mutluluğu, kızgınlığı net bir şekilde gösterir.
● Kucaklama veya tanıdık sesle sakinleşir. Güvende olduğunu bilir.
● Beslenme ve uyku saatleri düzene girmeye başlar. Bazı bebekler gece boyu uyuyabilir.
● Sinir sisteminin gelişimi nedeniyle hareketleri daha sakindir. Sıçramalar azalır, ancak uykuda devam edebilir. Başını dik tutabilir.
● İlgisini çeken sese doğru döner, biberonu görünce emme hareketi başlar. Annesi ya da ona bakan kişiyi görünce mutlu sesler çıkarır, sevindiğini belli eder.
OYUNLAR
● Bebeğinizin dikkatini çekmek için yumuşak, nazik ama alçalan, yükselen farklı ses tonlarıyla konuşun, göz teması kurun. Mimiklerinizi izlemesine ve taklit etmesine izin verin. Sakinleştirmek istiyorsanız alçak sesle ritmik konuşun, sevdiğinizi söyleyin, övün. Bebeğinizle konuşmanız bu dönemde onun için en eğlenceli oyundur. Sizinle birlikte bazı heceleri çıkarır, aaa-ooo-agu gibi.
● Çıngırağı kulağının yanında yavaşça sallayarak, parlak renkli bir oyuncağı yüzüne yaklaştırıp, uzaklaştırarak onu eğlendirebilirsiniz.
● Kulağına yavaş sesle ismini söylediğinizde gözleri hareketlenir, başını size çevirmeye çalışır.
● Hava izin verdiği sürece bebeğinizi günlük yürüyüşe çıkarın.
● Konuşun, dokunun, kucaklayın ve sevginizi gösterin.
BESLENME
● Sadece anne sütü ile, yetmiyorsa destek olarak yaşına uygun mama ile besleyin.
● Günde beş öğün verebilirsiniz. Unutmayın her bebek kendine özgüdür. Daha az veya daha çok yiyebilir. Önemli olan sağlıklı büyümedir.
● Ek besinleri doktorunuza danışmadan vermeyin, bunlar için henüz çok küçüktür.
● Anne sütü veriyorsanız her beslenmede iki göğsünüzü de vermeye çalışın. İstemiyorsa zorlamayın.
● Sıkı diyet ve ağır spor süt miktarınızı azaltabilir. Günlük yürüyüşleri tercih edin. Unutmayın emzirme kilo vermenize yardımcıdır.
● Doktorunuz herhangi bir nedenle size ilaç yazarsa, emzirdiğinizi mutlaka hatırlatın. Kendiniz herhangi bir ilaç almadan önce mutlaka bebeğinizin doktoruna danışın. Gebelikte kullandığınız vitaminlere devam edin.
BAKIM
● Düşmelere karşı dikkatli olun. Bebeğinizi yüksek bir yerde yalnız bırakmayın. Yakalayıp kendini yuvarlamaya yardım edecek şeylerin yakınına yatırmayın.
● Bezini her değiştirişinizde poposunu ılık suyla yıkayın veya ılık suda ıslatılmış pamukla temizleyin. Koruyucu bir krem kullanmak pişikleri önleyici olacaktır.
● Banyo yaparken küvetin tabanına bir havlu koyarsanız kaymasını önlersiniz.
● Gözlerini, kulağını ve burnunu yumuşak bir tülbentle temizleyin.
● Birinci karma aşıları, rotavirüs aşısı ve kontrolü için doktora götürün.
3. AY
NELER YAPABİLİR?
● Sesler çıkarır, mimiklerle cilve yapar, dış dünya ile ilişkisi gelişir. Daha az ağlar.
● Yalnız bırakılırsa protesto eder. Sosyal olmak ister. Yanında birinin varlığı onu mutlu eder.
● Farklı renk ve oyuncaklardan hoşlanır. Özellikle çıngıraklar ilgisini çeker.
● Uzattığınız nesnelere uzanır, onları yakalayabilir ve birkaç saniye tutabilir.
● Gözünün önünde yavaş hareket ettirdiğiniz oyuncağı bir yandan diğer yana kadar izleyebilir. Sadece gözüyle izlemek, görmek için kafasını da nesneyi götürdüğünüz yana çevirir.
● Yüzükoyun yatarken dirseklerinden destek alarak başını kaldırabilir.
● 7-8 saat beslenmeden gece uykusu uyuyabilir.
DEĞİŞİKLİKLER
● Başını ve gövdesini daha iyi kontrol eder. Artık başını, gövdesini çok çevirmeden tek başına çevirebilir.
● Hareketleri gelişir. Her şeyi gözler, yaptıklarınızı izler, uzattıklarınızı yakalar ve emmek için ağzına götürür.
● El ve parmakları ile ilgilenir, uzun süre onlara bakar. Evirip çevirerek uzun süre elleriyle oyalanabilir.
● Görmesi neredeyse tamdır. Nesneleri, renkleri tüm ayrıntılarıyla görür.
● Uyku, uyanıklık ve yeme düzeni oluşmaya başlar.
OYUNLAR
● Bebeğinizle oynarken yüzünüzün tamamını görebilmesi için direkt ona bakın.
● Pek çok farklı nesne gösterin. Bunun için parlak renkli, dinlemesi, dokunması, izlemesi ilginç olan ama ağzına götürdüğünde yutma riski olmayacak kadar büyük oyuncaklar seçin. Yakalaması, ulaşması için onu cesaretlendirin.
● Yatağına kırılmayan bir ayna asın, yalnız olmadığını hisseder, kendini inceler.
● Eline küçük bir çıngırak verip, onunla nasıl ses çıkaracağını ve sallamayı öğretin.
● Onun yaptıklarından, memnun olduğunuzu gösterin, onu övün ve sık sık ismini söyleyin.
● Bebeğinize şarkı söyleyip, onunla dans edin. Ona ilgi ve sevginizi sunun.
BESLENME
BESLENME
● Hala sadece anne sütü veya mama ile besleyin.
● Sütünüzü zorunlu hallerde verilmek üzere depolayabilirsiniz. Sütünüzü buzdolabında 24 saat, derin dondurucuda 6 ay saklayabilirsiniz.
● Doktorunuz önermeden katı gıdalara başlamayın.
● Dinlenmeye, dengeli beslenmeye ve yeterince sıvı almaya özen gösterin.
BAKIM
● Küçük parçalı oyuncakları bebeğinizden uzak tutun.
● Bebeğiniz minik bir sepette uyuyorsa ona bebek karyolası almayı planlayın. Özellikle parmaklıkların arasının sıkışmayacağı kadar dar ve yüksekliğin düşmeyeceği boyutta olmasına özen gösterin.
● Bebeği dışarı çıkarırken sizin rahat ettiğiniz kıyafetin bir fazlasını giydirin. Siz süveterle çıkarken ona 3 battaniye örtmeyin.
● Dışarıya çok fazla çıkmıyor olsanız da yavaş yavaş güvenilir bir bebek bakıcısı araştırmaya başlayın. Onu siz birlikteyken bebeğinizle tanıştırın.
● Bebeğinizi normal kontrolü, pnömokok ve BCG aşısı için doktorunuza götürün.
4. AY
NELER YAPABİLİR?
● Avucuna konan nesneyi tutabilir, bırakmakta zorlanabilir. Uzatılan objeye uzanabilir, ama tutabilmesi için bir iki hamle gerekebilir.
● Dönebilir.
● Destekle oturabilir, başını dik tutabilir.
● Dudaklarını şapırdatabilir, dudaklarını sarkıtarak somurtma ifadesi takınabilir.
● Evdeki farklı kişileri tanır. Onunla ilgilenildiğinde sıcak ve sesli gülümsemeleri vardır.
● Oyunlardan, oyuncaklardan hoşlanır.
● Gece boyu uyuyabilir, bezini kaka yapmadığı sürece değiştirmek gerekmez.
DEĞİŞİKLİKLER
● İlk dişi çıkarmaya hazırlanır.
● Görmesi tamamlanır, her şeyi renkleriyle görür. Farklı uzaklıklara gözünü odaklayabilir.
● Duyma tam gelişir. Farklı seslerle ilgilenir, kendi çıkardığı sesleri dinler. Sürekli yeni heceler çıkarır. Onunla yumuşak konuşursanız rahatlar, gülümser, kızgın konuşursanız ağlamaya başlar.
● El, parmak koordinasyonu gelişir. Elleri ile yapmak istediği şeyi yapmayı öğrenir.
OYUNLAR
● Bebeğinize tutacağı, kavrayabileği, dinleyebileceği oyuncaklar verin. Sizi koklamasına izin verin. Müzik dinletin.
● Banyo yaparken oyun için biraz daha uzun bir zaman ayırın. Banyo oyuncakları ile oynaması gelişimine yardım eder.
● Bebeğinizin başarılarını överek, gülümseyerek, onu kucaklayıp severek kutlayın. Unutmayın bebeğiniz sizin övgülerinizle motive olan sosyal bir canlıdır.
BESLENME
● Bebeğiniz acıktığını çok daha kolay belli edebildiği için beslenme saatlerinizi isteğe bağlı düzenleyebilirsiniz.
● Sadece anne sütü alıyor ve tartı artışı ideal ise öyle devam edin. Ek mama da veriyorsanız doktorunuzun önerileri doğrultusunda pürelere başlayabilirsiniz. Her yeni besine tek başına ve az miktarda başlayın, yeni tatlara alışmasına izin verin. Hiç bir besin ve öğün için bebeğinizle kavga etmeyin. İstemediği zaman bırakın, daha sonra tekrar denersiniz.
BAKIM
● Oyuncakların güvenli olmasına özen gösterin. Metal çıkıntılarının gevşemediğinden, tüylü oyuncakların göz, burun gibi yutulabilecek veya boğulmaya neden olabilecek küçük parçalarının kopmayacağından emin olun.
● Bebeğiniz emzik kullanıyorsa bunu boynuna asmayın, kullandığınız asıcı boğulmasına, boynunda kesik ve yaralara neden olabilir.
● Eğer diş çıkarmaya başladıysa diş kaşıyıcılar, özellikle buzdolabında soğutulmuş olanlar onu rahatlatır. Ama bunlar hariç her şeyi de kaşımak için kullanabilir.
● Bebeğinizi 2. karma aşısı, rotavirüs aşısı ve normal kontrolü için doktora götürün.
5. AY
NELER YAPABİLİR?
● Sesinize tepki verir, konuşanı görebilmek için döner, arar. Annesinin sesini duyunca ağlamayı keser, heyecanlanır.
● İlgilendiğinizde gülümser ve size yanıt olarak kendi dilinde konuşur.
● Pek çok farklı ses çıkarır. Bunların bir kısmı kendine özgüdür. Duyduklarını taklit etmeye başlayabilir.
● Gördüğü hareketleri taklit etmeye çalışır.
● Elinden oyuncağının alınması veya onu mutsuz eden bir davranışı protesto eder, bağırır, ağlar ya da kendini sıkarak tepki verir.
● Her şeye dokunmak, her şeyi tutmak ve tatmak ister. Elindeki oyuncağı diğer eline geçirebilir.
● Uykusu, yemesi, dışkılaması belli saatlerde olmaya başlar.
DEĞİŞİKLİKLER
● Emekleme benzeri hareketler başlar. Yatağında yatırdığınızdan farklı yerlerde bulmaya başlarsınız.
● Yabancılaşma başlar. Sık görmediği kişilere ağlayarak veya saklanmaya çalışarak tepki verebilir.
● Kilo artışı daha yavaşlar. Bu ayda genellikle doğum kilosunun iki katına ulaşmıştır.
OYUNLAR
● Bebeğinizin çıkardığı sesleri taklit edip onu konuşmaya teşvik edin. Net, kısa cümlecikler kurun ve kelimeleri tekrarlayarak konuşun. Şarkılar söyleyin.
● Bebeğinizin başka bebeklerle karşılaşmasını sağlayın, birbirlerini inceleyip konuşmalarına izin verin.
● Sık sık kucaklayın, sevginizi gösterin.
● Yatak üstüne takılan müzikli dönenceleri bu ayda kaldırın, bebeğiniz uzanıp yakalayabilir ve yaralanabilir.
● Eliyle rahatça kavrayabileği yumuşak, sesli oyuncaklardan hoşlanır. Yavaş yavaş oyuncak tercihi başlar.
BESLENME
● Anne sütü veya mama vermeye devam edin. 1 yaşından önce inek sütünü alerji riski nedeniyle vermeyin.
● Doktorunuz katı besinlere başlamanızı söylediyse, her besine tek tek ve bir iki kaşıkla başlayın, alıştıkça miktarını artırın. Doyduğunu belirttiğinde yedirmeyi bırakın, aşırı beslemeyin.
● Yemek saatlerinin ikiniz için de zevkli bir zaman olmasına gayret edin. Karşılıklı inatlaşmalardan kaçının.
BAKIM
● Bebeğiniz ana kucağından kolayca kalkıp yuvarlanabilecek kadar büyüdü, dikkatli olun. Yüksek yerlerde tek başına bırakmayın. Ana kucağı ya da pusetinde mutlaka bağlı olmasına özen gösterin.
● Evinizi bebek için güvenli bir hale getirmeye başlayın, kabloları, yuvarlanabilen tabure gibi araçları ortadan kaldırın. Masa sehpa gibi eşyaların sivri köşeli olmamasına dikkat edin.
● Özellikle sarkan örtüler ve üzerindeki ağır, kırılabilen eşyaların meraklı bebeğiniz için oluşturacağı tehlikeleri göz önünde bulundurun.
● 2. pnömokok aşısı ve kontrol için doktorunuza götürün.
Yorumlar Sende Yaz
Yorum Bulunamadı. İlk Yorum yazan siz olmak için tıklayın.
Çocuğunuza Meyve Yedirin