Bebeklerin en önemli besin maddesi olan süt, doğal içeriğinde şeker barındırır. Gün içinde sıklıkla içtikleri sütün bir miktarı genellikle bebeklerin ağzında kalarak bakteri oluşumuna neden olur. Bu bakterilerin zamanla dişleri çürüttüğünü belirten Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Çağdaş Kışlaoğlu, bebeklerde ağız bakımı ihmalinin biberon çürüğünün en önemli nedenlerinden olduğunu vurguladı. 

Bebekte ağız temizliği

Biberonla bebeğe verilen şekerli, bisküvili, ballı veya pekmezli süt, bebeğin dişlerinde hızla çürümeye neden olur. Özellikle gün içinde ve gece boyunca sürekli biberon alışkanlığı olan bebeklerin dişlerinde biberon çürüğü geliştiğini belirten Kışlaoğlu, her gıda alımından sonra bebeğin ağız temizliğine özen göstermek gerektiğini; annelerin diş fırçalamaya başlamak için “erken” olduğu düşüncesinin biberon çürüğü oluşumunda en önemli etkenlerden biri olduğunu hatırlattı. 

Biberon çürüğü neden önemli?

Bebeklerde çürük tedavisinin neredeyse imkansız olduğunu dile getiren Kışlaoğlu, erken yaşta çekilen süt dişlerinin, ardından çıkacak daimi dişlerde yapısal bozukluklara ve hatta ilerde konuşma problemlerine yol açtığını, bu nedenle önlem alarak çürük oluşumunu minimuma indirmek gerektiğini vurguladı. Biberon çürüğü görülen dişlerin tedavi edilmediği takdirde ağrı ve iltihaplanmaya neden olduğunu belirten Kışlaoğlu, diş ağrısının bebekte beslenme ve uyku düzensizliğine yol açtığının altını çizdi. 

Çürük oluşumunu engellemek için bunlara dikkat

* Bebeğin ağzında şekerli sıvılar bulunan biberonla uykuya dalmasını engelleyin.
* Her beslenmeden sonra dişlerini temiz bir bez ya da yumuşak kıllı bir diş fırçası ile temizleyin. Eğer temizleyemiyorsanız biberon içerisine su koyarak ağzını çalkalamasını sağlayın. 
* Biberondaki süte mümkün olduğunca şeker, bal pekmez gibi tatlandırıcılar ilave etmeyin. 
* Bebeğinizi 2 yaşına gelmeden biberondan uzaklaştırmaya çalışın. 
* İlk dişleri çıkar çıkmaz düzenli olarak kontrole götürün. 

Bebeklerde emzik kullanımına dikkat

Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Dr. Çağdaş Kışlaoğlu, emziğin çocuğun ağzına uygun olması gerektiğini söyleyerek, emzik kullanımında dikkat edilmesi gereken noktaları belirtiyor.
Dr. Kışlaoğlu, bebeğin uzun süre emzik emmesinin kalıcı yüz bozukluklarına ve kulak, burun, boğaz hastalıklarının sık tekrarlamasına neden olabileceğini belirtti.

Doğru emzik kullanımında;

·      Bebeğin çene yapısına uygun emzik alınması gerektiğini ifade ederek;

·      Emziğin tabanı, bebeğinizin emziğini yutmasını engelleyecek şekilde geniş olmalı. Burun deliklerini kapatmamalı.

·      Emziğin tabanı hava akımını sağlayacak şekilde delikli olmalı. Bu delikler, bebeğinizin salyalarının dudak kenarlarını ve çenesini tahriş etmesini önler.

·       Emzik, biberon, diş kaşıyıcıları ve çocuğun kullandığı her türlü eşyalarda BPA (Bisphenol A) ve Pthalates gibi maddeler olmamasına dikkat edilmeli.

·      Bebeğin çene yapısına uygun birkaç emzik alınmalı ve bebek büyüdükçe her 2-3 ayda bir bu emzikler değiştirilmelidir. Silikondan ya da kauçuktan yapılan emzikler kullanılabilir.

1 yaş civarı emzik bıraktırmak için uygun bir zamandır.  Bazen istemesek de bu süre 2 -3, hatta 4 yaşına kadar uzayabilir. 2 yaşından sonra emmeye devam etmek üst dişleri öne, alt dişleri arkaya çekerek iki diş arasındaki açıklığı arttırır. 'V' tipi üst çene darlığını meydana getirerek yüz yapısında bozulmalara neden olabilir. Emzik emme 3- 3,5 yaşına kadar devam ederse bu bozukluklar kalıcı olabilir. Uzun süreli emzik emmek kulak, burun, boğaz hastalıklarının sık tekrarlamasına neden olabilir. Gün boyu ve uzun süreli emzik emmek, özelikle 1 yaşın üzerindeki çocuklarda konuşmayı öğrenmeyi geciktirebilir, konuşmada ve telaffuzda bozukluklara neden olabilir. Sağlıklı bebeklerin dişleri ortalama 6- 7 aylıkken çıkmaya başlar. Diş çıkartma 3- 4 aylıkken de çıkabildiği gibi, 12- 16 ayı da bulabilir. Bu kalıtım ile anne ve babadan geçebilen bir özelliktir. Dişlerin tamamlanması genellikle 27- 29 aya kadar sürer.

Diş çıkartma belirtileri

Artan tükürük, uyku düzensizliği, iştahsızlık, gelen giden huzursuzluk, ellerini ısırması, ağız çevresinde hafif döküntü gibi belirtileri vardır. Diş çıkarma belirtileri ve şiddeti bebekten bebeğe değişmekle birlikte diş çıkartırken; ishal, ateş, huzursuzluk, uykusuzluk, ağızda tükürük üretiminin artması, kulaklarını çekiştirme, beslenmeyi istememe, kilo alımının yavaşlaması görülebilir. Diş çıkartma, belirtileri yukarıda sayılanların bir veya birkaçı ile birlikte diş etlerinde kabarma-şişme ve sonrasında dişin uç vererek görünmesidir.

Diş çıkartan bebeğe çiğneyecek şeyler verin

Bebeğin çiğneyerek diş etlerini kaşıyabileceği, özellikle soğuk bir muz veya havuç, lastik bir diş halkası gibi şeyler verilebilir. Bebeğinize çiğnemesi için bir şey verdiğiniz zaman akciğerlerine kaçırmaması için mutlaka yanında bulunun ve oturur pozisyonda olmasını sağlayın. Bebeğinizin diş etlerine temiz ve soğuk bezle masaj yapın. Diş etlerini hafifçe uyuşturmak için doktor önerisiyle verilen diş jellerinden beslenme önceleri diş etlerine sürün. Diş kaşıyıcı seçerken ürünün plastik ve boyalı olmamasına dikkat edin. Diş tipine göre çıkış süreleri. Ön santral dişler 6-10 ay, lateral (yan diş) 9-12. ay, kanin (köpek dişi) 15-21 ay, birinci azılar 13-18. ay, ikinci azılar 24-33. ay olarak değişebilir.