Pis sular veya bu sularla bulaşan gıdaların ağız yoluyla vücuda girmesi sonucu ortaya çıkar. Vücuda giren hastalık yapıcı etkenler bozuk gıdalardaki toksinler veya pis sularda bulunan virüsler, parazitler ya da mikroplardır.

Kusma ve ishal ile vücuttan çok su kaybı olursa vücutta kuruma ortaya çıkabilir. Sıvı kaybının bazı belirtileri, dil ve dudakta kuruma, artan susama hissi, gözlerde çökme, ağlayınca gözyaşında azalma, huzursuzluk ve idrar miktarında azalmadır. Eğer çok sıvı kaybı olursa ölüm ortaya çıkabilir.

Çocuğumda su kaybına nasıl engel olabilirim. Eğer çocukta çok sayıda kusma ve ishal ortaya çıkarsa ORS’ye (Oral Rehidratasyon Sıvısı ) ihtiyacı olacaktır. ORS kaybedilen vücut sıvılarının yerine geçmek üzere doğru oranlarda tuz, potasyum ve şeker vardır.

ORS yerine elma suyu, ıhlamur, kola, nane-limon vs. sıvılar 2 yaşın altındaki çocuklarda pek önerilmemektedir. Bu sıvılarda tuz, şeker ve potasyum içeriği dengeli değildir. Kafein içeren meyve suları ve sodalar ise hiç kullanılmamalıdır. Çünkü kafein bağırsaklardan sıvı kaybını arttırır. Hatta bazen duru su bile kandaki tuz oranını düşürebileceği için sakıncalı olabilir. 

Çocuğun ishali var ama kusmuyorsa her dışkı sonrası ORS verin. ORS, damlalık, kaşık veya bardakla verilebilir. Doktorunuz, içmesi gereken minimum miktarı söyleyecektir.

Çocuğun kusması ön planda ise ORS ’yi çok az az verin, (dakikada 1 çay kaşığı kadar yavaş verilebilir!). Çocuk içtiklerini vücutta tutabiliyorsa miktarı yavaş yavaş arttırın. Kusmaya devam ediyorsa son kusmasından sonra yarım ile 1 saat kadar bekleyip 1–2 yudum veya çok küçük bebekler için birkaç damlalık dolusu ORS daha deneyin.

Kusma durunca ORS miktarını ve verme aralıklarını arttırmak mümkündür (3–4 saatte 1). Kaka normale dönene kadar ORS vermeye devam edin.

ORS verirken emzirmeye veya mamaya devam edilebilir. Özellikle ishal kötüleşiyorsa doktoruna danışın. Karışık gıdalarla beslenebilen çocuklar yemek ister istemez beslenmeye başlayabilir. Dondurma, meyve suyu, koka kola gibi aşırı şekerli sıvılar ve gıdalardan uzak durulmalıdır. Makarna, ekmek, pilav ve patates gibi nişastalı yiyecekler yararlıdır.

İshaller genellikle uzun sürmediği için ilaç gerekli değildir. Eğer ishal enfeksiyon kaynaklı ise (mikrobikse) ilaçlar vücudun enfeksiyondan kurtarma çabasını bozabilir. Doktorunuza ishal için ilaç kullanıp kullanılmayacağını sorunuz.

Bu çocuğunuzun sıvı kaybettiğine bağlıdır. Çocuğunuza serum takarak damardan özel bir takım sıvılar vermek gerekebilir. Bu yöntem kusma ve ishalle kaybedilen sıvıların yerine koması için en hızlı yoldur. İshali ve kusması olan çocuğunuzda, aşağıdakilerden birisi varsa doktorunuzu arayınız: